Konflikty Zbrojne - Wojny

25 czerwca 1950 roku wojska Korei Północnej (liczące 415 000 żołnierzy wspartych 150 czołgami i 150 samolotami różnego typu[13]) wkroczyły na terytorium Korei Południowej[14], przekraczając 38 równoleżnik i zdobywając wkrótce Seul. Armia południowokoreańska licząca 150 000 ludzi, 40 czołgów i 14 samolotów[15] – nie miała szans samodzielnie oprzeć się inwazji. W odpowiedzi na agresję Rada Bezpieczeństwa ONZ uchwaliła 27 czerwca wysłanie do Korei sił międzynarodowych. ZSRR oficjalnie zbojkotował obrady[16], co umożliwiło przegłosowanie wniosku wobec niewykorzystania przysługującego ZSRR w Radzie Bezpieczeństwa ONZ prawa weta. Przerzucona z prefektury Yamaguchi (Japonia) 24 Dywizja amerykańska została zniszczona w 12-dniowej bitwie pod Taejŏnem, a jej dowódca gen. William Dean trafił do niewoli. Pierwotnie planował wycofanie dywizji na południe, ale otrzymał rozkaz obrony miasta o kilka dni dłużej. Wskutek przewagi nieprzyjaciela dywizja została rozbita, a gen. Dean samodzielnie przedzierał się na południe[17].

Początkowe niepowodzenia wojsk USA związane były z tym, że oddziały amerykańskie w Japonii pełniły służbę okupacyjną i nie były ani odpowiednio uzbrojone ani wyszkolone do prowadzenia normalnych działań wojennych. Wojska amerykańskie stacjonujące w Japonii miały poważne braki etatowe w ludziach; dywizje piechoty miały tylko po kompanii lekkich czołgów zamiast batalionu pancernego i kompanii czołgów w każdym pułku (mosty w Japonii nie pozwalały na przejazd innych czołgów poza lekkimi); nie posiadały także nowoczesnej broni przeciwpancernej (dział bezodrzutowych i granatników przeciwpancernych 89 mm), a tylko granatniki 60 mm z II Wojny Światowej („bazooki”), na dodatek z amunicją sprzed co najmniej 5 lat, która często zawodziła; ponadto w Japonii nie prowadzono szkolenia bojowego, a tylko normalną służbę okupacyjną. W późniejszym okresie stan liczebny, jakość uzbrojenia i wyszkolenia wojsk USA w Korei znacząco się poprawiły.

Do 5 września wojska KRL-D opanowały prawie cały półwysep (95% terytorium Korei Południowej), zamykając wojska amerykańskie i południowokoreańskie w tzw. "worku pusańskim" — w tym momencie ofensywa północnokoreańska została powstrzymana. KRL-D i ZSRR za pośrednictwem Indii (Jawaharlal Nehru) zaproponowały rokowania pokojowe, odrzucone przez USA (ONZ). W międzyczasie KRL-D przeprowadziła na południu reformę rolną i nacjonalizację przemysłu oraz nabór do swojej armii. W ramach sił ONZ 14 państw skierowało do Korei swoje kontyngenty wojskowe, które czasowo rozlokowano w Japonii. 95% tych sił stanowiły wojska amerykańskie. Naczelnym głównodowodzącym wojsk ONZ ustanowiono gen. Douglasa MacArthura, który ze swoim sztabem opracował plan inwazji na Koreę Północną.


Wojna koreańska - odzyskanie Seulu przez wojska ONZUdany desant amerykański (ONZ) 15 września 1950 r. gen. Douglasa MacArthura pod miastem Inch'ŏn oraz jednoczesne kontruderzenie z miasta Pusan doprowadziły do odzyskania zajętych przez wojska Północy terenów. Jednostki Koreańskiej Armii Ludowej odcięte na południu Korei próbowały przejść do działań partyzanckich, tworząc tzw. "drugi front", ale próby te zostały szybko udaremnione, ponieważ ludność południowokoreańska już zniechęciła się do KRLD (z powodu postępowania jej wojsk i organów bezpieczeństwa). W październiku działania przeniosły się na północ od 38 równoleżnika, a 90% Korei Północnej do 25 października znalazło się pod okupacją amerykańską (ONZ).

ONZ (USA) zaproponowały zawieszenie broni i uznanie siłowego zjednoczenia Korei, ale 25 października Mao Zedong wprowadził na front kilkusettysięczną armię "Chińskich Ochotników Ludowych" ChOL, którzy okrążyli X Korpus amerykański, który jednak zdołał się przebić i został ewakuowany z Hŭngnam ("koreańska Dunkierka"). Pod naciskiem Chińczyków (i odtwarzającej się armii KRLD) oddziały ONZ cofały się, tracąc w styczniu 1951 r. Seul. Jednakże nowy dowódca wojsk lądowych gen. Matthew Ridgway powstrzymał tę ofensywę i w lutym odzyskał Seul, a następnie ruszył na północ, częściowo przekroczył 38 równoleżnik i ustabilizował front na zdatnej do obrony linii "Kansas-Wyoming", która do dzisiaj stanowi granicę pomiędzy obydwoma państwami koreańskimi. W czasie tych walk MacArthur ogłosił, że Amerykanie użyją broni atomowej, co spotkało się z protestem ich sojuszników z NATO, obawiających się atomowego odwetu ZSRR na Wielkiej Brytanii, i ostatecznie doprowadziło do konfliktu z prezydentem Trumanem. MacArthur proponował ponadto przenieść wojnę na teren Chin poprzez bombardowanie lotnisk armii chińskiej i jednoczesne wprowadzenie do walki na pierwszej linii oddziałów Tajwanu (Kuomintangu). Ta propozycja MacArthura była bezpośrednim powodem jego zdymisjonowania przez prezydenta Trumana. Zastąpił go gen. Matthew Ridgway (opuszczone przezeń stanowisko zajął gen. James van Fleet , a następnie gen. James Taylor).


Chiński plakat propagandowy przedstawiający żołnierzy chińskich i koreańskich miażdżących imperialistów z zachodu.



Załoga czołgu M24.W okresie od kwietnia do maja 1951 r. wojska chińskie i północnokoreańskie przeprowadziły wielką ofensywę, która załamała się i czerwcowa kontrofensywa ONZ z powrotem przywróciła front na linii Kansas-Wyoming. Od tej pory działania wojenne przyjęły postać wojny pozycyjnej przeplatanej walkami niewielkich oddziałów. W lipcu 1951 r. rozpoczęła się pierwsza tura rokowań pokojowych, podczas której nie osiągnięto porozumienia z powodu dwóch konfliktów — po pierwsze w sprawie granicy (Chiny i KRLD chciały linii 38 równoleżnika, a ONZ linii Kansas-Wyoming), a po drugie w sprawie jeńców (spora część jeńców z Chin i Korei Północnej nie chciała wracać do tych państw, które tutaj żądały przymusowego odesłania ich wszystkich). W 1952 generał Ridgway został zastąpiony przez generała Marka Clarka — przyczyną było to, że Głównodowodzący Wojsk NATO gen. Dwight Eisenhower wystartował w wyborach prezydenckich i zrezygnował ze stanowiska, a gen. Ridgway go zastąpił. Pomimo liczebnej przewagi lotnictwa chińsko-północnokoreańskiego, wzmocnionego radzieckimi "ochotnikami", lotnictwo USA (i innych państw ONZ — za najlepszych uchodzili piloci z RAF) odnosiło sukcesy.


Żołnierz amerykański - jeniec wojenny - zamordowany strzałem w tył głowy.Międzynarodowy Czerwony Krzyż zorganizował kilkadziesiąt szpitali polowych w KRL-D ze względu na ogrom ofiar wśród ludności cywilnej (jednym z takich szpitali kierował prof. J. Oszacki z Krakowa).

Przez cały okres wojny koreańskiej za najlepsze uważane były oddziały marines. Wojska południowokoreańskie ustępowały jakościowo wojskom amerykańskim — zwykle posiadały wysokie morale, ale ich uzbrojenie (pomimo znaczącej poprawy w późniejszym okresie) było gorsze, podobnie było z wyszkoleniem. W przypadku wojsk z innych państw wyróżniały się wojska brytyjskie, które jakościowo dorównywały marines (podczas ofensywy chińskiej w kwietniu 1951 r. oddziały brytyjskie po rozbiciu przez atakujących wojsk południowokoreańskich swoim oporem uratowały od rozbicia 2 dywizje USA). Wojska chińskie walczące po stronie północnokoreańskiej charakteryzowały się bardzo wysokim morale (np. podczas odwrotu X Korpusu USA pod koniec 1950 r. atakujące oddziały chińskie po zdziesiątkowaniu napalmem przez lotnictwo amerykańskie nie przerywały ataku aż do wybicia ich przez marines), dobrym wyszkoleniem (z tym, że dotyczyło ono walk w warunkach partyzanckich i półpartyzanckich, więc w późniejszym okresie wojny występowały coraz większe braki w wyszkoleniu wynikające z innych warunków działań) i dość słabym uzbrojeniem oraz wyposażeniem (zdarzało się, że Chińczycy głodowali; w przypadku uzbrojenia dzięki dostawom z ZSRR uległo ono zdecydowanej poprawie, ale nadal ustępowało wojskom z Południa). Wojska północnokoreańskie uzbrojeniem dorównywały Chińczykom, ale ich wyszkolenie i morale stało na znacznie niższym poziomie[potrzebne źródło].

Wybór Eisenhowera i zmęczenie społeczeństwa amerykańskiego wojną (jednorazowo w Korei przebywało 500 tys. żołnierzy USA, zmieniani byli co 6 miesięcy, w sumie przewinęło się przez front 2,5 mln Amerykanów), a z drugiej strony śmierć Stalina i walka o schedę po nim oraz brak znaczących efektów działań militarnych po obu stronach zmusiły wreszcie obie strony konfliktu 27 lipca 1953 w Panmundżomie do podpisania rozejmu i ustanowienia strefy demarkacyjnej (po 2 km na północ i południe, zatem szerokość tej strefy wynosi 4 km) dzielącej półwysep na dotychczasowej linii frontu (linii Kansas-Wyoming; w sprawie jeńców swoje stanowisko także przeforsowała strona ONZ — w rezultacie część jeńców północnokoreańskich osiedliła się w Korei Południowej, a jeńców chińskich na Tajwanie).

Nad przestrzeganiem rozejmu czuwali inspektorzy sił rozjemczych (Komisja Nadzorcza Państw Neutralnych) rozmieszczeni po obu stronach tej linii, na północy Polacy oraz Czesi i Słowacy, a na południu Szwajcarzy i Szwedzi. Ci ostatni po szykanach amerykańskich w 1956 r. zwinęli swoje posterunki. W przypadku Czechosłowacji (potem Czech) i Polski po zmianach politycznych w 1989 władze KRLD zaczęły także szykanować ich przedstawicieli tak, że ci w końcu wyjechali.